گفتگوی جدید و خواندنی با “شقایق فراهانی”

  خودش مادر است. یک مادر با فرزندی که خیلی دوستش دارد. خودش جدایی را در زندگی شخصی تجربه کرده و با این اوصاف انگار می‌تواند بهترین محک برای سنجیدن عیار کیفیت «مادرانه» باشد. شقایق فراهانی در نقش مریم، نامزد سابق اردلان تمجید (با بازی مهدی سلطانی) در این سریال حاضر شده است. گپ و گفت ما با او بیش از آنکه حول و حوش سریال دور بزند به حال و هوای زندگی شخصی‌ شقایق نزدیک شد. بخوانید و خودتان هم به جواب بعضی سؤال‌ها فکر کنید.

   

---

 

در طول این چند شب که سریال پخش شده چه بازخوردهایی گرفته‌اید؛ چه از طرف مردم و چه از طرف مخاطبان خاص‌تر مثل همکاران‌تان.

مخاطب خاص برای ما همان مردم هستند. برخوردی که مردم نسبت به کار ما داشتند برای من بسیار حائز اهمیت است. دلیل توجه مردم هم فکر می‌کنم به داستان‌های این سریال برمی‌گردد. فکر می‌کنم شرایطی را که در سریال می‌بینیم در هر خانواده‌ای به شکلی وجود دارد. جای خشنودی است که در این ساعت، برای دیدن کانال‌های خارجی و «مادرانه» بحث ایجاد می‌شود. جای تاسف هم هست برای اینکه ای کاش سیاستگذاری‌های تلویزیون در این سال‌ها به گونه‌ای عمل می‌کرد که کارهای فاخر ما با برنامه‌های ماهواره‌ای اصلا مقایسه و وارد رقابت نمی‌شد چون سریال‌های ماهواره‌ای به لحاظ محتوا و ساختار فقط حادثه‌پرداز هستند و چیزی را به مخاطب آموزش نمی‌دهند اما همین سریال «مادرانه» با محتوای اجتماعی‌اش و مطرح کردن مسائلی که همه ما به نوعی با آن درگیر هستیم، در حال فرهنگسازی است و به مردم مسائلی را آموزش می‌دهد.

شقایق فراهانی

وسوسه ای به نام«مادرانه»

چه شد که قبول کردید در این مجموعه بازی کنید؟

باید یادی از آقای زریباف کنم که همیشه تعریف می‌کردند فیلم‌هایی را می‌ساختند که داستانش در همان یک خط، شنونده را تحت تاثیر قرار دهد. در مورد «مادرانه» آقای جواد افشار که داستان را برایم تعریف کردند، بسیار تحت تاثیر قرار گرفتم و وسوسه کار با وجود تمام خستگی‌ها به دلم افتاد.

خودتان کدام‌یک از جنبه‌های این کار را دوست داشتید؛ حفظ خانواده، عشق یا حتی توجه به اعتیاد؟

به نظرم نگاه ویژه این سریال به مسئله اعتیاد، مخصوصا رایج شدن اعتیاد بین جوانان، بیش از هر چیز در این سریال مهم است. ما باید ابتدا مسائل و مشکلات را ریشه‌یابی کنیم. پیش از هرچیز باید ریشه‌یابی شود که چرا شخصی به اعتیاد روی آورده است نه اینکه چرا در حال حاضر معتاد است و چه باید کرد تا این اتفاق نیفتد. من فکر می‌کنم آقای نعمت‌ا‌الله، نویسنده این اثر به بهترین نحو  این نگاه را به فیلمنامه «مادرانه» تزریق کرده است. از طرف دیگر مسئله طلاق، جزء مسائلی است که از نظر من پرداختن به آن در آثار فرهنگی‌مان مهم است و این هم از دیگر جنبه‌های «مادرانه» است. جنبه خیلی مهم دیگری هم که در این سریال به آن نگاه شده و در عرفان، اخلاقیات، دین، فرهنگ و سنت هم به آن اشاره شده، «تاوان» است که انسان‌ها در روند زندگی چه بخواهند و چه نخواهند جواب خوبی‌ها و بدی‌های خود را از خداوند و از آگاهی جهان هستی می‌گیرند.

پس یعنی شما معتقدید که «مادرانه» این بار سراغ جوان ها رفته و مشکلات آنها را مطرح می‌کند؟

بله، دقیقا همین‌طور است. اما آن چیزی که من فکر می‌کنم آقای نعمت‌الله به زیبایی به آن اشاره کرده‌اند، این است که بیشتر جوانان با مشکلاتی دست و پنجه نرم می‌کنند که به فقر فرهنگی و نداشتن آگاهی و تجربه برمی‌گردد. تفاوت طبقاتی زیاد و دستیابی نداشتن جوانان به کار، موقعیت و درآمدی که دوست دارند، باعث می‌شود برای رسیدن به آرزوهای زمینی‌شان، راه درستی را پیش نگیرند.

متولد دهه ۵۰

  شما یک پسر جوان از نسل جدید دارید و طبیعتا با معضلاتی که یک جوان دهه هفتادی می‌تواند در جامعه درگیرش شود، درگیرید. این نگرانی را چطور برطرف کرده‌اید؟

نگرانی‌های والدین در رابطه با فرزند چیزی نیست که از بین برود. من هنوز هم نگرانی‌های زیادی را نسبت به پسرم دارم و فکر می‌کنم تمام خانواده‌ها هم با آن درگیر هستند. خود من متولد دهه ۵۰ هستم و خواهر و برادرم از بچه‌های دهه ۶۰ هستند. نگرانی‌های هر نسل متناسب با شرایط زمانه خودش، موقعیت معیشیتی و … تغییر می‌کند. ولی نگرانی‌های انسانی در همه نسل‌ها یکسان است. وقتی به نسل خودمان نگاه می‌کنم به یاد می‌آورم که ما نگاه مستقلی به زندگی داشتیم و دل‌مان می‌خواست خودمان هم در ساختن زندگی‌مان بیشترین سهم را داشته باشیم. ما هم کمبودهایی داشتیم اما تلاش‌مان این بود که این کمبودها را برطرف کنیم، نه اینکه به دنبال مسائلی برویم که به نظر می‌آید، می‌تواند جایگزین کمبودهای‌مان شود.

 رابطه شما با پسرتان چه شکلی است؟

ما در زندگی هم روزهای سخت را تجربه می‌کنیم و هم روزهای خوب و شیرین و این خوشبختی ماست که زندگی‌مان یکنواخت نیست و فراز و نشیب دارد. وقتی اتفاق بدی پیش می‌آید احساس می‌کنیم غم دنیا در دل‌مان می‌نشیند. این را من از روی تجربه شخصی می‌گویم. رابطه من و پسرم به گونه‌ای است که با اینکه فرزند طلاق بوده، سعی کرده‌ام کمترین مشکل را با او داشته باشم؛ در این راه سعی کرده‌ام با کمک گرفتن از مشاور و روانشناس با پسرم به نوعی برخورد کنم که اعتمادش را جلب کنم و بیش از هر چیزی یک دوست برای او باشم و امیدوارم موفق شده باشم. گاهی مسائلی در زندگی پیش می‌آید که کنار آمدن با آنها شاید یک عمر زمان ببرد اما خدا را شکر تمام تلاشم این بوده که پسرم به آگاهی لازم برسد (آگاهی و صلح درون).

 پیشنهادتان برای مادران همسن و سال خودتان که فرزند جوان دارند، چیست؟

به نظر من پدر و مادرها باید برای اینکه مشکلات فرزندان‌شان را حل کنند ابتدا از خودشان شروع کنند. اگر می‌خواهیم به فرزندان‌مان آگاهی بدهیم ابتدا باید خودمان به آگاهی درون برسیم در غیر این صورت هیچ‌وقت متوجه نمی‌شویم چه رفتاری را با فرزندمان داریم و چه رفتاری صحیح است و چه رفتاری غلط. اگر ما در مقام مادر یا پدر بتوانیم به خودشناسی برسیم طبیعتا رابطه بهتری با فرزندمان برقرار خواهیم کرد و در نتیجه زندگی شیرینی را در کنار هم تجربه می‌کنیم.

نگـاه به طـلاق در«مـادرانـه»

در سریال «مادرانه» ما با موضوع طلاق هم روبه‌رو هستیم، یعنی شما هم در زندگی شخصی‌تان و هم در این کاری که دارید بازی می‌کنید، موضوع طلاق و بچه‌های طلاق را تجربه کرده‌اید. چقدر این دو تجربه به هم نزدیک بود؟

طلاق، تبعاتی دارد. در اصل تبعات طلاق است که تبدیل به معضل می‌شود. در سریال «مادرانه» با توجه به تجربه شخصی من در این زمینه، تبعات طلاق به خوبی نمایش داده می‌شود. تبعات طلاق همان‌هایی است که در حال حاضر آقای نعمت‌الله خیلی خوب و بسیار آگاهانه آن را به تصویر کشیده‌اند و البته با نگاهی تازه، یکی از معضلات شخصی کسانی را که دچار طلاق می‌شوند، نشان داده است. اینکه کسی که از همسرش جدا شده و با فرزندانش زندگی می‌کند، برای تشکیل زندگی مشترک جدید باید چه کند. در اصل یکی از مسائلی که در «مادرانه» مطرح می‌شود این است: آیا یک زن یا یک مرد بعد از طلاق و با وجود داشتن فرزند، مجاز است دوباره عشق و زندگی مشترک را تجربه کند یا خیر؟

 شما خودتان اگر بخواهید به این سؤال پاسخ دهید، چه می‌گویید؟

انسان ها حق عاشق شدن دارند. انسان‌ خلق شده تا عشق را تجربه کند و تا زمانی که عشق زمینی را تجربه نکند، مراحل رسیدن به عشق الهی را طی نخواهد کرد.

 تجربه‌تان در این زمینه چه می‌گوید؟

من صرفا خودم این تجربه را نداشته‌ام بلکه در زندگی خیلی از اطرافیانم این مسئله را دیده‌ایم. اینکه پس از یک تجربه ناموفق چرا نباید دوباره عاشق شوند؟ یک مرد همیشه به داشتن یک همسر، مادر و دختر نیاز دارد و همین‌طور یک زن در زندگی‌اش به عشق، پدر و پسر نیاز دارد و دوست دارد که مرد زندگی‌اش را پیدا کند. اگر انتخاب درست داشته باشیم، می‌توانیم توازن بین خواسته‌های‌مان را برقرار کنیم.

دیدن پسرم از همه چیز مهم​تر است

 در این روزها که به دلیل فیلمبرداری «مادرانه» وقت کمی دارید، ترجیح می‌دهید در زمان‌های فراغت محدودتان چه کنید؟

اینقدر سرم شلوغ است که ترجیح می‌دهم در درجه اول وقتی برای پسرم بگذارم و در درجه دوم با دوستانم معاشرت کنم چون واقعا دلم برای همه آنها تنگ شده است.

شما این روزها احساس خوشبختی می‌کنید؟

من در رابطه با ارتباطم با خدا احساس خوشبختی می‌کنم. هر چند که ممکن است در بعضی موارد زمینی چالش‌هایی داشته باشم اما در رابطه‌ای که با خدای خودم دارم خیلی راضی و خوشبخت هستم. امیدوارم خدا هم از من راضی باشد.

پدر و مادرم عاشق همدیگر بودند

 تعریف شما از عشق چیست؟

عشق تسلیم است. عشق معنی گسترده‌ای دارد. تسلیمی است که در آن توسل و توکل وجود دارد. معنی واقعی آن همان تسلیم است. تعریف عشق به معنی واقعی، رسیدن به عشق الهی است.

 تا حالا در زندگی عاشق شده‌اید؟

عشق زمینی بله اما امیدوارم روزی به عشق الهی برسم. فکر می‌کنم هر انسانی باید عشق را تجربه کرده باشد. به یاد بزرگواری که می‌گفت آدمی که عاشق نشده باشد که آدم نیست. همیشه پدر و مادرم عاشق هم بودند و همیشه عشق را بین این دو نفر دیده‌ام. خانه ما همیشه مملو از عشق پدر و مادرم به هم بوده است. فرزندانی که پدران و مادران عاشق دارند، زندگی موفق‌تری دارند.

معتاد، یک انسان است

 در سریال مادرانه بحث اعتیاد مطرح است. آیا تا به حال برای شما پیش آمده که در میان اطرافیان‌تان کسی درگیر اعتیاد شود و ناخودآگاه این جریان روی شما هم تاثیر گذاشته باشد؟

بله، من چنین شرایطی را تجربه کرده‌ام.

 می‌توانید درباره این تجربه کمی صحبت کنید؟ در برخورد با یک آدم معتاد چه رفتاری داشته‌اید؟

به معتاد باید به چشم یک انسان نگاه کرد. فکر می‌کنم معتادها عموما دارای مشکلات یکسان و چالش‌های خانوادگی و اجتماعی هستند و نمی‌توانند زندگی را همان‌طور که هست، ببینند و بپذیرند. خیلی‌ها با رفتار اشتباه باعث می‌شوند که یک فرد معتاد  بیشتر به سمت اعتیاد سوق پیدا کند. این مسئله‌ای است که بهتر است افراد جامعه نسبت به آن آگاهی پیدا کنند.